หากเปรียบการศึกษาวิชาทางการแพทย์เสมือนต้นไม้ใหญ่ การศึกษาวิชามหกายวิภาคศาสตร์จึงเปรียบเสมือนรากของไม้ใหญ่ที่ค้ำจุนและเป็นรากฐานวิชาทางการแพทย์ ในการศึกษาวิชามหกายวิภาคศาสตร์นี้จำเป็นต้องศึกษาจากร่างกายของผู้อุทิศร่างกายเพื่อการศึกษาที่เราเรียกขานท่านว่า "อาจารย์ใหญ่" เช่นนั้นแล้วอาจารย์ใหญ่จึงเสมือนผู้ค้ำจุนศาสตร์ทางการแพทย์นั่นเอง ในปีการศึกษา 2561 การเรียนการสอนรายวิชามหกายวิภาคศาสตร์ได้เสร็จสิ้นลง ภาควิชากายวิภาคศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ร่วมกับนักศึกษาแพทย์ชั้นปีที่ 2 จาก 4 สถาบัน ได้แก่คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล โครงการผลิตแพทย์เพื่อชาวชนบท มหาวิทยาลัยมหิดล คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช และ คณะแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข วิทยาลัยวิทยาศาสตร์การแพทย์เจ้าฟ้าจุฬาภรณ์ ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์ จำนวน 378 คน ตลอดจนนักศึกษาวิทยาศาสตร์ชีวการแพทย์ (นานาชาติ) และนักศึกษาบัณฑิตหลักสูตรกายวิภาคศาสตร์และชีววิทยาโครงสร้าง คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล จึงได้ร่วมกันจัดงานพระราชทานเพลิงศพผู้อุทิศร่างกายเพื่อการศึกษา ประจำปีการศึกษา 2561 ขึ้น ณ ฌาปนสถานกองทัพอากาศ วัดพระศรีมหาธาตุวรมหาวิหาร เขตบางเขน กรุงเทพมหานคร ระหว่างวันที่ 14-15 มิถุนายน 2562 โดยในวันศุกร์ที่ 14 มิถุนายน 2562 เป็นวันสวดพระอภิธรรมศพ ณ ศาลา 17-18 โดยมีการวางพวงหรีดเคารพศพจากนักศึกษาแพทย์ทั้ง 4 สถาบัน ภาควิชากายวิภาคศาสตร์โดยหัวหน้าภาควิชากายวิภาคศาสตร์ รศ. ดร.วัฒนา วีรชาติยานุกูล ผู้แทนคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี รศ. ดร.กนกพรรณ วงศ์ประเสริฐ ผู้แทนคณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล อ. ดร.สิริลักษณ์ มาเกิด ผู้แทนโครงการผลิตแพทย์เพื่อชาวชนบท ศ.เกียรติคุณ สพญ.ยินดี กิติยานันท์ ผู้แทนคณะแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข อ. ดร.ปวรี นนทะแสน และจากคณะวิทยาศาสตร์ โดยคณบดีคณะวิทยาศาสตร์ รศ. ดร.สิทธิวัฒน์ เลิศศิริ ประธานในพิธีวางพวงหรีดเคารพศพอาจารย์ใหญ่ การวางพวงหรีดเคารพศพอาจารย์ใหญ่ถือเป็นธรรมเนียมปฏิบัติในการให้ความเคารพ และสำนึกในความเสียสละของอาจารย์ใหญ่อย่างสูงสุด จากนั้นประธานในพิธีกล่าวต้อนรับและกล่าวขอบคุณญาติอาจารย์ใหญ่ที่ได้ทำตามความประสงค์ของอาจารย์ใหญ่ ส่งมอบร่างบุคคลอันเป็นที่รักยิ่งให้มาเป็นอาจารย์ใหญ่ จากนั้นประธานฯ จุดธุปเทียนบูชาพระรัตนตรัย ตู้พระธรรม และเครื่องทองน้อยเคารพศพ พระสงฆ์สวดมาติกา บังสุกุล จากนั้นประธานฯ อาจารย์ ตัวแทนญาติประเคนเครื่องไทยธรรม และผ้าไตรบังสุกุล กรวดน้ำเป็นอันเสร็จพิธี
ในวันเสาร์ที่ 15 มิถุนายน 2562 เป็นวันพระราชทานเพลิงศพผู้อุทิศร่างกายเพื่อการศึกษา ณ ศาลา 1 โดยได้เคลื่อนศพเวียนเมรุ 3 รอบก่อนนำขึ้นตั้งบนจิตกาทาน ขบวนอัญเชิญกล่องเพลิงพระราชทานเดินทางมาถึงในเวลาประมาณ 10.00 น. พิธีทอดผ้าไตรบังสุกุลโดย อ. นพ.จิโรจน์ สูรพันธุ์ รองคณบดีฝ่ายการศึกษา คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช ตัวแทนญาติ และหัวหน้าภาควิชากายวิภาคศาสตร์ รศ. ดร.วัฒนา วีรชาติยานุกูล ประธานในพิธี ทอดผ้าไตรบังสุกุล และประกอบพิธีพระราชทานเพลิงตามลำดับ ในพีธีพระราชทานเพลิงศพฯมีญาติร่วมงานกว่า 600 คน
ในวันอาทิตย์ที่ 16 มิถุนายน 2562 พิธีบรรจุอัฐิ ณ ฌาปนสถานกองทัพอากาศ วัดพระศรีมหาธาตุบางเขน จากนั้นเดินทางไปท่าเรือนายทหารสัญญาบัตร โรงเรียนนายเรือ จ.สมุทรปราการ เพื่อลงเรือไปลอยอังคาร โดย รศ. ดร.เจริญศรี ธนบุญสมบัติ และ ผศ. ดร.สมยศ ศรีดุรงฤทธิ์ ตัวแทนนักศึกษาแพทย์ และ ตัวแทนญาติ ได้ร่วมกันลอยอังคาร ส่งเถ้าอัฐิของอาจารย์ใหญ่สู่ธรรมชาติ เมื่อเกิดจากธาตุทั้ง 5 สุดท้ายชีวิตก็ต้องกลับสู่ธาตุตามธรรมชาติเช่นกัน แต่ก่อนร่างกายจะเน่าเปื่อยผุพังไปนั้น อาจารย์ใหญ่ท่านเลือกที่จะให้ร่างของท่านยังประโยชน์ต่อนักศึกษาแพทย์ พวกเราจึงน้อมจิตนำส่งดวงวิญญานของท่านอาจารย์ใหญ่สู่สุคติภูมิ
ภาพถ่าย: นายนภาศักดิ์ ผลพานิช
เขียนข่าว : รองศาสตราจารย์ ดร.สมลักษณ์ อสุวพงษ์พัฒนา
ตรวจสอบโดย : ดร.ณภัศศรณ์ ปัญญาสุข
เว็บมาสเตอร์: นางอริศรา รักษ์ดำรงธรรม