เมื่อวันพุธที่ 27 เมษายน 2554 เวลา 15.00 น. ณ หอแสดงดนตรี วิทยาลัยดุริยางคศิลป์ มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงเป็นองค์ประธานในพิธีเปิดการแข่งขันชีววิทยาโอลิมปิกระดับชาติ ครั้งที่ 8 ซึ่งมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ร่วมกับ มูลนิธิส่งเสริมโอลิมปิกวิชาการและพัฒนามาตรฐานวิทยาศาสตร์ศึกษาในพระอุปถัมภ์สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ (มูลนิธิ สอวน.) เป็นเจ้าภาพ กำหนดจัดการแข่งขันระหว่างวันที่ ๒๖ เมษายน - ๑ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๔ ณ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา
เมื่อรถยนต์พระที่นั่งถึง อาคาหอแสดงดนตรี วิทยาลัยดุริยางคศิลป์ มหาวิทยาลัยมหิดล ศ.คลินิก น.พ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร อธิการบดี ผศ.สุนันทา วิบูลย์จันทร์ รองอธิการบดีฝ่ายการศึกษา ศ.ศกรณ์ มงคลสุข คณบดีคณะวิทยาศาสตร์ฯ รศ.ประหยัด โภคฐิติยุกต์ ประธานการจัดงาน ศ.กิตติคุณ น.พ.จรัส สุวรรณเวลา ผู้ว่าราชการจังหวัดนครปฐม อธิบดีผู้พิพากษาภาค ๗ ผู้บัญชาการมณฑลทหารบกที่ ๑๑ ผู้บัญชาการตำรวจภูธรภาค ๗ และคณะกรรมการจัดงาน เฝ้ารับเสด็จ โดยมี นายกเหล่ากาชาดจังหวัดนครปฐม ศ. พ.ญ.นภาธร บานชื่น รองอธิการบดี ศ. มาลียา เครือตราชู ประธานคณะอนุกรรมการฝ่ายข้อสอบชีววิทยาโอลิมปิกและคณบดีวิทยาลัยนานาชาติและ นางสาวจินตนา แสงศักดิ์ศรี ผู้แทนนักศึกษาฯ ทูลเกล้าฯ ถวายพวงมาลัย จากนั้นเสด็จเข้าสู่ภายในหอแสดงดนตรี เมื่อประทับพระราชอาสน์แล้ว รศ.เยาวลักษณ์ จิตรามวงศ์ เข้าเฝ้าฯ ทูลเกล้าฯ ถวายสูจิบัตร ศ.ศกรณ์ มงคลสุข คณบดีคณะวิทยาศาสตร์ฯ กราบบังคมทูลรายงาน จากนั้นทรงทอดพระเนตรการเชิญธงของนักเรียนผู้ร่วมแข่งขัน ผู้แทน คณาจารย์ และกรรมการศูนย์ กล่าวคำปฏิญาณตน โดยมี ดร.ระพี บุญเปลื้อง เป็นผู้ดำเนินรายการ
จากนั้น ทรงฉายพระรูปร่วมกับผู้บริหาร มหาวิทยาลัยมหิดล คณะกรรมการ และผู้แทนนักเรียนที่เข้าร่วมแข่งขัน จำนวน 3 ชุด ทรงลงพระนามาภิไธยสมุดที่ระลึก และทอดพระเนตรนิทรรศการ ผลงานวิจัยของคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล เรื่อง “ชีววิทยาบูรณาการ” รวม 8 ผลงาน ดังนี้ ผลกระทบของการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรชีวภาพในพื้นที่ชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ด หัวหน้าโครงการ: รองศาสตราจารย์ ดร. ปราณีต ดำรงผล ภาควิชาชีววิทยา ความหลากหลายของสัตว์ขาปล้องที่มีความสำคัญทางการแพทย์ และสัตว์ขาปล้องขนาดเล็กในดิน ในพื้นที่ปกปักพันธุกรรมพืช โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เขาวังเขมร จังหวัดกาญจนบุรี หัวหน้าโครงการ: ผศ. ดร. อมรา นาคสถิตย์ ภาควิชาชีววิทยา การศึกษาอนุกรมวิธาน ความหลากหลาย และอนุรักษ์พันธุกรรมพืช ที่พบในพื้นที่ปกปักพันธุกรรมพืช โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เขาวังเขมร จังหวัดกาญจนบุรี หัวหน้าโครงการ: รองศาสตราจารย์ พวงผกา สุนทรชัยนาคแสง ภาควิชาพฤกษศาสตร์ การอนุรักษ์ทรัพยากรพันธุกรรมทุเรียนและภูมิปัญญาท้องถิ่นของชาวสวนทุเรียนในประเทศไทย ตามแนวทางของโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี กรณีศึกษา จังหวัดนนทบุรี หัวหน้าโครงการ: อาจารย์ ดร. ศศิวิมล แสวงผล ภาควิชาพฤกษศาสตร์ “ห้องปฏิบัติการวิจัยบนดอยสูง” มูลนิธิโครงการหลวง ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. อุษณีษ์ พิชกรรม ภาควิชาพฤกษศาสตร์ การพัฒนาสายพันธุ์กุ้ง หัวหน้าโครงการ:ศาสตราจารย์ ดร. บุญเสริม วิทยชำนาญกุล ภาควิชากายวิภาคศาสตร์ ไบโอดีเซลจากสาหร่าย รองศาสตราจารย์ ดร. ประหยัด โภคฐิติยุกต์ ร่วมด้วย อาจารย์ ดร. เมธา มีแต้ม ภาควิชาชีววิทยา และว่านชักมดลูก สมุนไพรไทย ภูมิปัญญาไทยสู่สากล โครงการวิจัยและพัฒนาว่านชักมดลูก เพื่อเป็นผลิตภัณฑ์เสริมสุขภาพ หัวหน้าโครงการ: ศาสตราจารย์ ดร. เภสัชกรหญิง ภาวิณี ปิยะจตุรวัฒน์ ภาควิชาสรีรวิทยา โดยมีท่านอธิการบดีมหาวิทยาลัยมหิดล ถวายการทอดพระเนตรนิทรรศการ จากนั้น ศ.ศกรณ์ มงคลสุข คณบดีคณะวิทยาศาสตร์ฯ และ อาจารย์ดร.ศศิวิมล แสวงผล ร่วมทูลเกล้าฯ ถวายทุเรียน
สำหรับการจัดการแข่งขันในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อเปิดโอกาสให้นักเรียนที่เป็นตัวแทนศูนย์ต่างๆ ได้เข้าร่วมแข่งขันทดสอบความสามารถในสาขาวิชาชีววิทยาระดับประเทศ และเพื่อให้การแข่งขันมีมาตรฐานเทียบเท่าระดับสากล ตลอดจนเพื่อส่งเสริมให้นักเรียนได้แสดงความสามารถด้านสติปัญญาและทักษะปฏิบัติ รวมทั้งพัฒนาศักยภาพของตนเองให้สูงขึ้น อีกทั้งเป็นการพัฒนามาตรฐานการศึกษาชีววิทยาให้อยู่ในระดับเดียวกันทั่วประเทศ และเพื่อให้คณาจารย์จากศูนย์ สอวน. ทุกศูนย์มีประสบการณ์ร่วมกันในการจัดการแข่งขันชีววิทยาโอลิมปิกระดับชาติ มีการแลกเปลี่ยนและแบ่งปันความรู้ซึ่งสามารถนำไปใช้ปรับปรุงการสอน รวมทั้งการพัฒนาหลักสูตรและรูปแบบการอบรมในสาขาวิชาชีววิทยาให้ดียิ่งขึ้นต่อไป