รางวัลเกียรติยศ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. ประพิณ วิไลรัตน์

รางวัลอาจารย์ตัวอย่าง มหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. 2541

ผศ. ประพิณ วิไลรัตน์ ได้เข้ารับการศึกษาระดับอุดมศึกษา ที่ Australian National University ประเทศออสเตรเลีย จบปริญญาตรีสาขาเคมี (เกียรตินิยม) ในปี พ.ศ. 2510 และไปศึกษาต่อระดับปริญญาโท สาขาเคมีเชิงฟิสิกส์ (Physical Chemistry) ที่ University of California at Los Angeles ประเทศสหรัฐอเมริกา สำเร็จการศึกษาในปี พ.ศ. 2513 เมื่อสำเร็จปริญญาโทแล้ว อาจารย์ประพิณได้เข้ารับราชการที่ ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล เมื่อวันที่ 3 ตุลาคม 2513 หลังจากรับราชการได้ 1 ปี อาจารย์ประพิณ ได้รับทุน British Council เดินทางไปศึกษาต่อระดับปริญญาเอก สาขาเคมีเชิงฟิสิกส์ที่ University of Kent ประเทศอังกฤษ และสำเร็จการศึกษาในปี พ.ศ. 2518 และเข้ารับราชการ สังกัดภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล เมื่อวันที่ 3 ตุลาคม พ.ศ. 2513 ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง ผู้ช่วยศาสตราจารย์ เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2520 ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง หัวหน้าภาควิชาเคมี ระหว่างปี พ.ศ. 2533-2537 และเป็นประธานคณะกรรมการหลักสูตรปริญญาโท-เอก สาขาวิชาเคมีเชิงฟิสิกส์ ระหว่างปี พ.ศ. 2538-2541

ตลอดระยะเวลาที่รับราชการ นอกจากอาจารย์ประพิณ จะมีภาระรับผิดชอบงานสอนมาก ทั้งในระดับปริญญาตรี-โท-เอกแล้ว อาจารย์ยังรับหน้าที่ดูแล ครุภัณฑ์หลายรายการ ของภาควิชาฯ ให้อยูในสภาพพร้อม ที่จะให้นักศึกษา และอาจารย์ใช้งานได้ รวมทั้งให้คำแนะนำ ปรึกษาเกี่ยวกับวิชาการใช้ และการดูแลรักษาเครื่องมือ อย่างถูกต้อง แก่อาจารย์ นักศึกษา และนักวิทยาศาสตร์ ด้วยความเต็มใจเสมอ นอกจากนี้ยังเป็นอาจารย์ ที่มีความรู้สูง เป็นผู้ที่รู้จริง ทั้งทางกว้างและทางลึก ในสาขาวิชาที่รับผิดชอบสอน และสาขาวิชาที่เกี่ยวข้อง เป็นผู้ใฝ่รู้ และคอยแสวงหาความรู้ใหม่ๆ อยู่เสมอ โดยเฉพาะอย่างยื่ง ในด้านเทคนิคการใช้เครื่องมือต่างๆ และสามารถนำความรู้ดังกล่าว ไปถ่ายทอดให้นักศึกษา ในหลายสาขาวิชาได้ ดังจะเห็นได้จาก ความหลากหลายของรายวิชา ที่อาจารย์รับผิดชอบสอน นอกจากนี้ อาจารย์ยังได้รับเชิญ ให้ไปสอนในมหาวิทยาลัยต่างๆ ทั้งภายในประเทศ และต่างประเทศอีกด้วย

ในด้านจริยธรรมของความเป็นครู มีความเป็นกันเองต่อนักศึกษา และเพี่อนร่วมงาน เป็นผู้มีกิริยาวาจาสุภาพ มีน้ำใจ และใส่ใจในทุกข์สุข ของนักศึกษา และผู้ร่วมงานเสมอ มีความรอบรู้ในความเป็นมา และประวัติของเรื่องราวต่าง ๆ ทำให้เรื่องที่อาจารย์สอน เป็นเรื่องที่ชวนให้น่าสนใจ ในส่วนของผู้ร่วมงาน ต่างก็ยอมรับ ในความเป็นสุภาพบุรุษ และความสามารถในการแก้ไขปัญหา ข้อขัดแย้ง ด้วยวิธีการที่นุ่มนวล รู้จักเลือกใช้คำพูด ที่เหมาะสมและถนอมน้ำใจผู้ฟัง รับฟังความเห็นของผู้อื่นเสมอ ซึ่งคุณลักษณะนี้ เป็นคุณลักษณะเด่น และเป็นที่ประจักษ์ดี แก่ทั้งนักศึกษา และผู้ร่วมงาน อาจารย์สามารถพูดให้ศิษย์ และเพื่อนร่วมงาน เข้าใจในเรื่องที่ล้ำลึกได้ อาจารย์จะมีวิธีการพูด ที่ทำให้คนฟังเข้าใจง่ายขึ้น โดยการจัดลำดับเนื้อหาที่เหมาะสม และยกตัวอย่างประกอบ นอกจากนี้ ยังกระตุ้นให้คนฟังอยากรู้อยากเห็น ทำให้คนสนใจ ตลอดเวลาที่อาจารย์สอนนำ แก่เจ้าหน้าที่ วิทยาศาสตร์ และบุคลากรที่เกี่ยวข้อง อาจารย์ประพิณได้ทุ่มเทเวลา และกำลังความสามารถอย่างเต็มที่ เพื่อให้งานของส่วนรวม ในระดับชาติชิ้นนี้ สามารถบรรลุวัตถุประสงค์ได้อย่างสมบูรณ์ เพื่อเป็นเกียรติภูมิของมหาวิทยาลัย และของชาติในส่วนรวม

อาจารย์ประพิณเป็นผู้ที่อุทิศตน เพื่องานสอนอย่างแท้จริง และอาจารย์ได้ให้ความรู้แก่คนจำนวนมาก ไม่ว่าจะเป็นนักศึกษา อาจารย์ หรือนักวิทยาศาสตร์ จะเห็นได้จากภาระงานสอน ที่มีความหลากหลาย รวมทั้งงานสอนนักศึกษา ในหลายสาขาวิชา ตัวอย่างเช่น เฉลี่ยภาระงานสอน ในปี พ.ศ. 2537-2539 เฉพาะภายในมหาวิทยาลัยมหิดล ของอาจารย์ประพิณ ประกอบด้วยการบรรยาย ประมาณ 180 ชั่วโมง และปฏิบัติการ อีกมากกว่า 100 ชั่วโมง ทั้งหมดนี้อาจารย์ทำด้วยความเต็มใจ มีความสุข และสนุก ในการถ่ายทอดความรู้ และให้บริการโดยที่ไม่มุ่งหวังผลตอบแทน อาจถือได้ว่าอาจารย์ประพิณ เป็นผู้ที่มีบทบาทสำคัญคนหนึ่งของประเทศ ในการพัฒนา และสร้างทรัพยากรบุคคล ซึ่งถือเป็นการกระทำที่น่ายกย่อง

ข้อมูลจาก : สารมหาวิทยาลัยมหิดล (Mahidol University Gazette) ISSN 0125-2528
ปีที่ 24 ฉบับที่ 4 วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2542 หน้า 1, 8