รางวัลเกียรติยศ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

รองศาสตราจารย์พิณทิพ รื่นวงษา และ รองศาสตราจารย์ ภิญโญ พานิชพันธ์
(Assoc. Prof. Pintip Ruenwongsa and Assoc. Prof. Bhinyo Panijpan)

รางวัลมหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. 2540 สาขาการประดิษฐ์

รองศาสตราจารย์พิณทิพ รื่นวงษา และรองศาสตราจารย์ ภิญโญ พานิชพันธ์ อาจารย์จาก ภาควิชาชีวเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้รับการพิจารณาคัดเลือก ให้ได้รับรางวัลมหาวิทยาลัยมหิดล สาขาการประดิษฐ์ ด้วยผลงาน "ชุดตรวจสอบ ปริมาณไอโอเดทในเกลือ ในภาคสนาม" เกิดขึ้นเพื่อสนองมาตรการ ของกระทรวงสาธารณสุข ที่ให้มีเกลือไอโอดีน 30-50 พีพีเอ็ม ซึ่งเป็นมาตรฐานของระดับไอโอดีนในเกลือ เพื่อแก้ไขปัญหา การขาดสารไอโอดีน ซึ่งยังมีมาก ในทุกพื้นที่ ของประเทศไทย

ชุดตรวจสอบปริมาณไอโอดีนในเกลือ ที่คณะนักวิจัยได้ประดิษฐ์ขึ้นนี้ มีประสิทธิภาพดีกว่า ชุดตรวจสอบอื่น ที่ใช้กันแพร่หลาย อยู่ในปัจจุบัน รวมทั้งในประเทศไทย ซึ่งเป็นชุดที่ซื้อจากต่างประเทศ การประดิษฐ์ครั้งนี้ อาจถือได้ว่า เป็นแบบอย่างของงานวิจัย และงานประดิษฐ์ เป็นการวิจัยและพัฒนา โดยนำหลักการทางวิทยาศาสตร์พื้นฐาน ทางชีวเคมีและเคมี มาประยุกต์ใช้ เพื่อทำเป็นสิ่งประดิษฐ์ ที่มีประโยชน์ในการสาธารณสุข ซึ่งนับเป็นครั้งแรก ที่มีการคิดค้น สูตรน้ำยาตรวจสอบ ไอโอดีนในเกลือชนิดขวดเดี่ยว สำหรับภาคสนาม ที่สามารถประมาณระดับไอโอดีนในเกลือ ได้อย่างแท้จริง โดยทำให้เกิดเป็นสีที่มีความชัดเจน

น้ำยาสูตรนี้ มีความคงทน และความเข้ม เพิ่มตามปริมาณไอโอดีน อย่างชัดเจน มีความคงทนต่อสภาพร้อน เย็น และเป็นอันตรายต่อผู้ใช้น้อยมาก รวมทั้งการออกแบบ ชุดตรวจสอบ โดยมีแผ่นพลาสติกช้อนตักเกลือ เป็นอุปกรณ์เสริม ช่วยให้ชุดทดสอบ มีความสมบูรณ์ โดยออกแบบหน้าตัด และความลึก เพื่อให้การตักเกลือ มีความผิดพลาดน้อย และมีขนาดพอเหมาะ ในการกำหนดสัดส่วนระหว่าง เกลือและน้ำยา มีประสิทธิภาพแม่นยำ สะดวก ใช้ง่าย คงทน และราคาถูก จึงมีความเหมาะสม กับการใช้ในภาคสนาม โดยไม่จำกัดสถานที่ วัย และระดับการศึกษา ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อความเป็นอยู่ที่ดี ของประชาชน สังคม และประเทศชาติ

ข้อมูลจาก :

สารมหาวิทยาลัยมหิดล (Mahidol University Gazette) ISSN 0125-2528
ปีที่ 23 ฉบับที่ 12 วันที่ 30 มิถุนายน 2541 หน้า 10