กระบวนการคริสเปอร์เพื่อตรวจโรคตับและตับอ่อนวายเฉียบพลันในกุ้ง ซึ่งสามารถอ่านผลผ่านโทรศัพท์มือถือได้
Smartphone-compatible, CRISPR-based platforms for sensitive detection of acute hepatopancreatic necrosis disease in shrimp
โรคตับและตับอ่อนวายเฉียบพลัน (AHPND) ได้รับการขนานนามว่าเป็น โรคติดเชื้อที่รุนแรงที่สุดในกุ้งเศรษฐกิจ โดยการระบาดของโรคนี้ในช่วงต้นทศวรรษที่ 2010 ได้ทำให้ผลผลิตกุ้งของโลกลดลงอย่างมหาศาล และส่งผลให้ประเทศไทยตกจากอันดับผู้ส่งออกกุ้งชั้นนำของโลก
โรคนี้เกิดจากเชื้อแบคทีเรียวิบริโอบางสายพันธุ์ ซึ่งสามารถสร้างโปรตีนพิษ ที่มีฤทธิ์ทำลายตับกุ้งโดยตรง โดยฟาร์มที่ได้รับผลกระทบ อาจสูญเสียกุ้ง 100% ภายในเวลาอันสั้น
เพื่อเป็นการเพิ่มตัวเลือกในการตรวจวินิจฉัยโรคนี้ กลุ่มวิจัยของเรา จึงได้ดัดแปลง วิธีตรวจโรคด้วยคริสเปอร์ ให้มีความจำเพาะต่อยีนสร้างสารพิษก่อ AHPD และตรวจดีเอ็นเอได้ต่ำถึง 100 โมเลกุล โดยใช้เวลาเพียง 1 ชั่วโมง ผ่านการบ่มที่อุณหภูมิ 37 องศาเซลเซียส
นอกจากนี้ วิธีคริสเปอร์ยังใช้งานร่วมกับโทรศัพท์มือถือ เพื่ออ่านสัญญาณแสงจากปฏิกิริยา ผ่านแอปพลิเคชันถ่ายรูปทั่วไป อีกทั้งยังสามารถนำมาใช้เพิ่มประสิทธิภาพของวิธีตรวจแบบ nested PCR ซึ่งได้มีการใช้งานอย่างแพร่หลายอยู่แล้ว ให้มีขั้นตอนที่สั้นลง เป็นการเพิ่มความสะดวกสบายของการตรวจโรคนี้ในระดับห้องปฏิบัติการ
SDGs หลัก
